سوالات متدوال

موتورهای امروزی حدود ۱لیتر روغن به ازای هر ۵۰۰۰کیلومتر مسافت مصرف می‌کنند؛ بنابراین لازمه که سطح روغن رو در مواقع لازم بسنجید و در صورت نیاز اون‌‌ رو بیشتر کنید. بهترین زمان برای این کار هر ماه و قبل از رفتن به مسافرت‌های طولانیه.

هنگام تعویض روغن موتور خودرو، بهتر است فیلتر روغن نیر عوض شود. تعویض روغن با استفاده از دستگاه های مکش که از بالای موتور، روغن را تخلیه می نمایند چندان مفید نمی باشد. به دلیل تجمع رسوبات و آلودگی ها در کف کارتر روغن، تخلیه از انتهای کارتر موجب خروج بیشتر لجن و سایر آلاینده ها خواهد شد.

سازندگان خودرو، کیلومتر کارکرد تعویض روغن را در دفترچۀ راهنمای خودرو ذکر می‌کنند که موارد خاص مثل استارت زدن زیاد در هوای سرد یا حرکت زیاد در مسیرهای پر ترافیک، مسافت بالای طی شده توسط خودرو و تخت گاز رانندگی کردن، مدت زمان تعویض روغن موتور و فیلتر روغن‌‌ رو جلوتر می‌اندازه.

اغلب سازندگان خودرو‌‌‌ توصیه می‌کنند در خودروهای بنزینی با تکنولوژی روز دنیا هر ۱0۰۰۰ هزار کیلومتر (۷۵۰۰ مایل)، یا هر سال یک بار، باید تعویض روغن انجام شود. البته شرایط ذکر شده در مورد کارکرد خودرو در حالت معمولیه و در شرایط سخت کارکرد قضیه کاملا فرق می‌کنه.

1-سطح روغن در گیج کم می شود.

2-تکان های شدید موتور در حالت سکون.

3-شتاب اتومبیل کند می شود.

4- چراغ هشدار روغن اتومبیل شما روشن می شود.

5-اتومبیل شروع به صدای تیک‌تیک در زمان استارت می‌کند.

6-صدای کوبش مثل لغزش یک سنگ در اعماق موتور شنیده میشود و این صدا با افزایش سرعت اتومبیل بیشتر می‌شود.

7- در صورتیکه رنگ روغن موتور خیلی تیره بود ؛ روغن را بین انگشتانتان بمالید اگر ذرات سفت و خشنی را در روغن احساس کردید، روغن آلوده شده و باید اقدام به تعویض روغن موتور کنید.

در یک روغن موتور مرغوب، به تدریج سیاه شدن روغن، دلیل این است که آن روغن قدرت پاک‌کنندگی دارد. یعنی دوده‌ها را در خود شناور می‌کند و نمی‌گذارد لابه‌لای قطعات و رسوب کنند.

بسیاری تصور میکنند که سیاه شدن روغن دلیل خراب شدن آن است. در صورتی که عکس ان صادق است. یعنی اگر در یک دستگاه سالم روغن پس از مدتی استفاده سیاه نشد نیاز به تعویض دارد. در یک موتور سالم زود سیاه شدن روغن بعلت خاصیت پاکنندگی روغن موتور است..

روغن موتور با مواد افزودنی خوب، دوده حاصل از احتراق را در خود بصورت معلق نگه می دارد و طبعا سیاه می شود. اگر روغن موتور شما دیر سیاه شده باید نگران شد؛ بدین معنی که روغن قدرت جذب و معلق نگه داشتن دوده ها و مواد زائد را ندارد. واین دوده ها و الودگی ها روی قطعات موتور و لابلای انها ته نشین شده و باعث عدم انتقال حرارت، سائیدگی ، رینگ چسباندن و روغن سوزی بیش از اندازه و کاهش تراکم گاز و کشش موتور خواهد شد.

در اطراف پیستون موتور، شیارهایی وجود دارند که در آنها، رینگ‌هایی تعبیه شده‌اند. این رینگ‌ها می‌توانند در داخل شیار، قدری باز و بسته شوند. با این حرکت، در بالا و پایین رفتن پیستون، این رینگ‌ها، فاصلۀ پیستون و جدارۀ داخلی سیلندر را آب‌بندی می‌کنند و نمی‌گذارند که هنگام تراکم، گازها از داخل سیلندر، خارج شوند. ضمناً رینگهای روغن، روغن موتور اضافی مانده روی دیواره سیلندر را جارو می‌کنند. اگر به دلیل (مثل مواردی که روغن‌ها مواد پاک‌کننده نداشته باشند و دوده در شیار جمع شود)، این رینگ‌ها در محل خود بچسبند و نتواند آزادانه حرکت کنند، نمی‌توانند وظایف آب‌بندی و جمع کردن روغن را به خوبی انجام دهند؛ لذا روغن وارد محفظۀ احتراق شده و می‌سوزد. در این صورت می‌گویند موتور به روغن‌سوزی افتاده است. این وضعیت، علاوه بر اینکه قدرت و کشش موتور را کاهش می‌دهد، لطمات دیگری به موتور و نیز به محیط زیست، وارد می‌کند. خودروهایی که روغن سوزی دارند، از اگزوز خود دودی سفید مایل به آبی خارج می‌کنند.

روغن موتور، باید با فشار معینی روغن را به همۀ قطعات برساند. فشار کمتر یا بیشتر از حد، ممکن است نشانۀ نرسیدن روغن کافی به قطعات باشد. کم بودن فشار روغن موتور، در بیشتر موارد، به اشکالات مکانیکی مثل خراب شدن پمپ روغن و … مربوط است، اما روغن موتور هم می‌تواند در این پدیده، موثر باشد؛ مثلاً اگر از روغنی با گرانروی کم استفاده شود و یا روغن در گرمای موتور، بیش از حد شل شود، می‌تواند باعث کم شدن فشار روغن گردد.

استفاده از روغن‌های با سطح کیفیت و درجۀ گرانروی مناسب، به شرطی که موتور اشکال مکانیکی نداشته باشد، باعث ایجاد فشار روغن لازم می‌گردد.

کم کردن روغن، می‌تواند به علت نشت روغن (مثلاً از زیر کارتر یا از بالای موتور)، یا به دلیل بخار شدن روغن، و یا به علت روغن سوزی باشد. در اغلب موارد، باید اشکال نشتی یا روغن سوزی موتور را برطرف کرد و نباید با استفاده از روغن‌های سنگین‌تر از حد لازم، به طور ظاهری مشکل را برطرف کرد، زیرا این کار صدمه بیشتری به موتور وارد می‌کند؛ ولی اگر روغن، نامناسب باشد، باید روغن مناسب را انتخاب و استفاده نمود.

باید توجه کرد که کم شدن روغن، به مقدار کم، طبیعی است (هرچند از لحاظ محیط زیست هیچ روغنی نباید به صورت بخار یا سوخته و یا از طریق نشت وارد محیط شود)؛ به همین دلیل است که سازندگان خودرو توصیه می‌کنند که در فواصل زمانی یا پس از کیلومتر کارکرد معین موتور، سطح روغن موجود در کارتر بررسی شود و در صورت لزوم، روغن، از همان نوعی که در موتور ریخته شده است، اضافه گردد.

روغن پایۀ مورد استفاده در عمدۀ روغن موتورها، پایۀ نفتی دارد؛ یعنی از پالایش نفت خام به دست می‌آید. این روغن‌ها در عین حال که خواص خوبی دارند و نسبتاً ارزان هستند، چند اشکال دارد:

1- برای سرمای شدید و گرمای شدید، مناسب نیستند.

2- عمر آنها، متوسط است.

برای رفع این مشکلات، به روش شیمیایی (در پتروشیمی‌ها) روغن‌هایی ساخته می‌شود که چون مستقیماً از نفت خام به دست نمی‌آیند و به روش مصنوعی (سنتزی) ساخته می‌شوند، به آنها روغن‌های مصنوعی یا سنتتیک (synthetic) گفته می‌شود. با اضافه کردن مواد افزودنی به این روغن‌های پایه، روغن موتورهای سنتتیک به دست می‌آید. این روغن‌ها که گرانتر از روغن‌های نفتی هستند، برتری‌های زیادی نسبت به روغن‌های پایه نفتی دارند.

چون روغن سنتتیک سطح کیفیت بسیار بالایی دارد ، مدت زمان بسیار طولانی می‌تواند کار کند. یعنی دورۀ زمانی تعویض روغن افزایش می‌یابد.

• سایش قطعات موتور کاهش می‌یابد.
• مصرف سوخت کمتر می‌شود.
• آلودگی هوا و محیط زیست کاهش می‌یابد.

روغن‌های دنده، به طور کلی با روغن‌های موتور فرق دارند. اولاً، درجات گرانروی آنها متفاوت است. مثلاً یک روغن دندۀ 90SAE، لزوماً سنگین‌تر از یک روغن موتور 40SAE  نیست. به عبارت دیگر، این دو درجه‌بندی هیچ ارتباطی با هم ندارند.