فرمول مایع ظرف شویی

از وقتی الفبای شیمی را یاد گرفتم هیجان داشتم مواد شیمیایی مختلف را با هم ترکیب کنم. ایجاد برخی ترکیبات با انفجار خفیف و صدای مهیبی همراه بود که لذت این کار رو صد چندان می کرد. وقتی رفتم سر کار یاد گرفتم مواد را بشناسم و از هر نظر بسنجم و بعد فرمول کنم و این از هر چیز دیگری، برایم جذاب تر بود و بخش شیرین ماجرا آنجا بود که خط تولید با فرمولاسیون من کار می کرد و محصول تولیدی حاصل فکر و تلاش من بود و فکر نمی کنم برای یه شیمیست هیجانی بالاتر از این باشه .

ساخت مایع ظرف شویی و مایع دستشویی، تجربه ای هیجان انگیز و دوست داشتنی برای شما خواهد بود.

این روزها که همه به دنبال سلامتی بیشتر هستند می خواهم فرمولی را آموزش بدهم که بسیار ساده و راحت هست و سعی کردم از مواد مضر مثل پارا تولوئن سولفونیک اسید (که برای شفاف سازی خیلی عالیه)، استفاده نکنم تا یه محصول سالم درست کنیم. آلکیل بنزن سولفونیک اسید هم سمی است و بهتر است استفاده نشود و به جای آن سدیم لوریل اتر سولفات که با نام تجاری تگزاپن شناخته می‌شود، استفاده بشه.

اولین باری که با این فرمول مایع ظرفشویی ساختم مثل شکل زیر شد و خیلی کف کرد.

برای اینکه به این حالت با کف زیاد مواجه نشوید به موارد زیر دقت کنید:

به هیچ عنوان از همزن یا میکسر برای اختلاط و حل کردن مواد استفاده نکنید.

اول آلکیل بنزن سولفونیک اسید را در آب داغ حل کنید.

برای اینکه غلظت دهنده هدر نرود و کارایی خوبی داشته باشد مقداری از تیلوز را نگه دارید و در پایان کار، پس از حل کردن در آب داغ و سرد شدن به محصول اضافه کنید.

حتما از آب دیونیزه استفاده کنید.

با مواد اولیه مصرفی در این فرمولاسیون بیشتر آشنا شویم:

سورفکتانت یا مواد فعال سطحی همچون تگزاپن و اسید سولفونیک به دلیل ساختار مولکولی ویژه ای که دارند می‌توانند چربی‌ها را در خود حل کرده و آلودگی و چربی را از محیط شستشو خارج کنند.

اگر لیبل یا برچسب یک مایع ظرفشویی یا شامپو را مطالعه کنید، خواهید دید که برخی از مواد موجود در این لیبل ها، در بیشتر محصولات شوینده وجود دارند.

به عنوان مثال سدیم لوریل اتر سولفات که با نام تجاری تگزاپن شناخته می‌شود، سورفکتانتی پرکاربرد است که در اکثر فرمولاسیون‌های شامپوها، مایع دستشویی، مایع ظرفشویی و خیلی موارد دیگر کاربرد دارد. مورد دیگر، آلکیل بنزن سولفونیک اسید است که در بازار مواد شیمیایی تحت نام اسید سولفونیک شناخته می‌شود. این دو ماده جز پر کاربردترین موادی هستند که در صنایع شوینده در انواع فرمولاسیون‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. شاید در هر شوینده ای که در دسترس شما باشد، حداقل یکی از اینها استفاده شده باشد.

بطور کلي مواد مورد مصرف در ساخت مايع ظرفشويي شامل پنج دسته مي شوند که در زير به آنها اشاره شده است و سلامت مواد اولیه هم بررسی می شود:

1. A) مواد فعال در سطح يا سورفکتانت :

شامل گروه هاي  آنيونيک مثل تگزاپون و اسيد سولفونيک

سورفکتانت یا مواد فعال سطحی همچون تگزاپن و اسید سولفونیک به دلیل ساختار مولکولی ویژه ای که دارند می‌توانند چربی‌ها را در خود حل کرده و آلودگی و چربی را از محیط شستشو خارج کنند.

سدیم لوریل اتر سولفات نباید با سدیم لوریل سولفات که SLS نیز نامیده می‌شود، اشتباه گرفته شود. یکی از مزایای تگزاپن نسبت به SLS، تعداد مول های اتوکسیله آن می‌باشد که باعث کاهش تحریک پوست، پایداری کف و تنظیم بهتر ویسکوزیته محصول می‌شود. یکی از مهمترین ویژگی‌های تگزاپن این است که در ترکیب با لورامید و بتایین و نمک سدیم کلرید، به محصول ویسکوزیته و قوام می‌دهد، در حالیکه اسید سولفونیک خاصیت ویسکوز دهندگی زیادی ندارد. پس بهتر است به جای تری اتانول آمین لوریل سولفات، تگزاگون استفاده شود.(البته تگزاپون گران تر است.)

1. B) خنثي کننده ها : سود سوزآور و گروه آلکانو آمين ها

ماده خنثي کننده اسيد سولفونيک در کيفيت و قدرت پاک کنندگي آن نقش مهمي را ايفا مي کند . ماده خنثي کننده اسيد همواره يک ماده قليايي مانند سود سوزآور است که مايع ظرفشويي حاصل از اين واکنش براي پوست بسيار زيان آور بوده و مصرف آن نيز خطرناک مي باشد.

بهترين روش جهت خنثي نمودن اسيد سولفونيک ، استفاده از مواد الکلي نظير « دي اتانول آمين » يا « تري اتانول آمين » است، که مايع حاصل از اين ترکيب از کيفيت مناسب تري برخوردار بوده و کمتر ايجاد حساسيت پوستي مي کند.

1. C) نرم کننده ها و مرطوب کننده ها : مانند گليسيرين و ویتامینE
2. D) فيلرها : مانند سولفات ها و نمک ها

(E غلظت دهنده ها:

کربوکسی متیل سلولز  و HPMC یا تیلوز، غلظت دهنده های سلولزی برپایه سلولز است. کربوکسی یک مقدار کدری به محصول نهایی میدهد و بهتر است تیلوز استفاده شود.

1. F) ماده ایجاد کننده کف:

 (کوکونات فتی اسید دی اتانول آمید)

عنوان محصول: لورامید

عنوان لاتین:diethanolamine

عناوین دیگر: DEA

این ماده ، ماده ای کف زا می باشد.

فرمول شیمیایی:C4H11NO2

این ماده سمی نیست در نتیجه در بیشتر شوینده ها و لوازم آرایشی و داروسازی کاربرد دارد.

علاوه بر لورامید ، بتائین هم در محصولات شوینده به منظور افزایش پایداری کف و ایجاد کف‌های ریزتر استفاده می‌شود که هر دو باعث بهبود عملکرد شستشو می شوند.

فرمول مایع ظرف شویی جهت دانلود اینجا کلیک کنید.